Er is de laatste maanden al veel geschreven om mensen te ondersteunen die in de Coronacrisis overbelast raken. Of over hoe je effectief kunt thuiswerken. Wat als je juist in een dip raakt?
Effecten van thuiswerken
De laatste maanden valt me – bij de digitale intervisiegroepen die ik begeleid – op, dat veel mensen die nu verplicht vanuit huis werken, zich wat emotioneel of somber worden. De uitdagingen waar ze voor komen te staan, lopen ontzettend uiteen – vaak afhankelijk van de persoonlijke situatie. De een weet niet hoe zij alle ballen omhoog moet houden, doordat de kleine kinderen doorlopend thuis zijn en het eigen werk en dat van de partner gewoon doorgaat. De ander weet niet hoe de werkdag zinvol in te vullen en de uren nuttig te besteden, weer een ander worstelt met eenzaamheid, sleur en motivatie doordat hij alleen thuis zit en het thuiskantoor geen afwisseling en input biedt.
Meerderen voelen zich schuldig, omdat ze denken dat ze te weinig doen en wel doorbetaald krijgen. Sommigen hebben de overtuiging dat ze dit professioneel gezien allemaal moeten aankunnen. Zij vinden zichzelf maar slap als ze merken dat ze minder effectief zijn, weinig gedaan krijgen op een dag en dingen vooruit beginnen te schuiven.
Mocht je iets van bovenstaande herkennen, dan wil ik je geruststellen: het is volstrekt logisch dat je met dit soort zaken worstelt! Helemaal als je alleen maar verhalen hoort over andere groepen werkenden – denk aan de vitale beroepen – die het juist heel druk hebben.
Factoren voor werkgeluk
Er zijn diverse onderzoeken gedaan naar werkgeluk en diverse modellen ontwikkeld om werkgeluk te beïnvloeden. Grotendeels komen ze allemaal overeen, op wat nuanceverschillen na. De Self-Determination Theory beschrijft drie universele behoeften: verbondenheid, autonomie en competentie. Als in deze behoeften voorzien wordt, dan zijn mensen productief, gemotiveerd en gelukkig. Ik zal de drie behoeften nader beschrijven. Waarschijnlijk herken je dat daar de afgelopen maanden wel het een en ander in is veranderd. Dat erkennen geeft waarschijnlijk al een stuk rust en verkleint je eventuele schuldgevoel. Vervolgens geef ik een paar tips wat je kunt doen om meer in die behoefte te voorzien.
Verbondenheid
Verbinding met de organisatiedoelen
Geloof je in waar de organisatie voor staat? Het product of de dienst die jullie leveren? De bijdrage die jij daarin kunt leveren?
Het kan zijn dat je daar vraagtekens bij gaat zetten de laatste tijd. Dat je achter je laptop zit en denkt: waar doen we het eigenlijk allemaal voor? Wat voor nut heeft het? Wil ik hier mee verder?
- Wat dan helpt is om deze vraagtekens serieus te nemen en daar echt voor te gaan zitten. Zo kom je er achter of deze vragen ontstaan omdat je perspectief is veranderd of dat je er al langer mee speelt. Mogelijk voel je wel verbinding met de organisatiedoelen, maar kun je er geen vorm aan geven in deze situatie en is het een kwestie van wachten en kijken wat er nu wel kan.
Verbinding met je collega’s of andere netwerkpartners
Voel je je thuis in je team? Kun je jezelf zijn, heb je steun en gezelligheid?
Door de letterlijke afstand door thuiswerken en dat iedereen meer op zichzelf wordt teruggeworpen, kan je deze verbinding flink gaan missen. Een online vergadering is vaak strakker en zakelijker georganiseerd om het effectief te laten verlopen. Mogelijk mis je het informele contact.
- Wat helpt is om bewust momenten in te plannen om aan deze verbinding te werken. Spreek bijvoorbeeld met 1 collega af dat je elkaar wekelijks belt om ook informeel bij te praten en steun bij elkaar te vinden. Neem het initiatief voor een onlinesessie los van een vergaderagenda om met elkaar te delen: hoe gaat het, wat lukt wel, wat niet, wat heb je van elkaar nodig? Pak wat vaker de telefoon in plaats van de mail en – nu het weer kan – spreek af en toe ‘live’ af, bijvoorbeeld een wandelafspraak.
Verbinding met je persoonlijke waarden.
Welke zaken/begrippen zijn voor jou belangrijk in je leven? Denk bijvoorbeeld aan gezelligheid, samen, leren, vertrouwen, toewijding, enz.
Grote kans dat deze crisis en maatregelen meerdere van jouw persoonlijke waarden raken. Het kan helpen om daar eens bewust bij stil te staan en te kijken of je die waarden op een andere manier kunt invullen. Sta ook stil bij waar jouw grens is. Als je bijvoorbeeld vindt dat jouw werk op deze manier geen toegevoegde waarde heeft.
- Praat daarover met collega’s of leidinggevende en zoek naar alternatieven. (ik heb overigens al meerdere mensen gesproken die in deze periode knopen door hebben gehakt en het roer hebben omgegooid, omdat ze er nu juist achter kwamen dat ze – voor de crisis – afgedwaald waren van hun waarden. Die gaan nu toch voor zichzelf beginnen, een opleiding doen, minder werken enz.)
Autonomie
Dit gaat om ruimte voor eigen invulling, je werk op jouw manier doen. De beperkende maatregelen van de afgelopen tijd kunnen je autonomie op meerdere punten hebben verkleind. Je hebt vaak helemaal een manier van werken gevonden die bij jou past. Nu moet het op afstand, online enz. Het kan zijn dat je maatregelen vanuit je organisatie krijgt, waar je moeilijk mee kunt omgaan, waardoor je je werk niet meer kan doen volgens je eigen standaarden (persoonlijke waarden).
- Je kunt kijken waar je invloed zit: het algemene beleid van jouw organisatie houdt waarschijnlijk geen rekening met de uitoefening van iedere specifieke functie. Wissel uit met collega’s, vraag hoe zij dit doen, wat wel lukt en wat niet. Stel bijvoorbeeld samen een alternatief tegenvoorstel op en beschrijf mogelijkheden en consequenties.
Competentie
Mogelijkheid om te groeien
Leer je elke dag/week bij? Misschien heb je het gevoel van niet, dat je juist stilstaat momenteel, dat je niet groeit in je functie en al zeker geen promotie gaat maken dit jaar.
- Besef dat je nu op andere vlakken heel veel kansen hebt om te leren en te groeien. Alleen al het omgaan met deze aparte situatie biedt volop kansen. Hoe ga je om met de zaken die je moeilijk vindt, waar kun je de regie pakken, misschien kun je juist oefenen met hulp en steun vragen?
Gebruik maken van je persoonlijke kwaliteiten
Dit gaat over die eigenschappen die iedereen opnoemt als ze jou omschrijven. Grote kans dat je die volop in je baan kwijt kon, als je goed op je plek zit, maar mogelijk is dat nu anders. Bijvoorbeeld als je de gangmaker was op het werk, de verbinder, of degene die echt de puntjes op de i kon zetten.
- Je kunt een oproep doen bij je collega’s waarin je ze meldt dat ze juist voor díe klusjes een beroep op je kunnen doen, waarin jij je kwaliteiten helemaal uit kunt leven. Het kan ook zijn dat je tijdens deze crisis juist ook andere kwaliteiten van jezelf (her)ontdekt waar je meer mee wilt doen. Kijk in dat geval of je die meer ruimte kunt geven in je huidige functie.
Vitaliteit/veerkracht
Als je fit bent, je vitaal en veerkrachtig voelt, kun je alles aan. Deze crisis zorgt bij veel mensen voor zorgen en angst en letterlijk zit je meer opgesloten en ben je minder in beweging. Daardoor kan die veerkracht achteruit gaan.
- Zorg dus goed voor jezelf: eet gezond, houd ritme in je slaappatroon, zorg voor voldoende beweging (en buitenlucht!), zodat je in conditie blijft en je vitaal voelt. Als je in een dip zit: zoek steun, maak bijvoorbeeld een afspraak om samen te wandelen (dat lukt prima op 1,5 meter afstand of maak een bel/wandelafspraak).
Prestatie
Heb je aan het eind van de werkdag iets bereikt, heb je een voldaan gevoel? Dat kan nu wel even anders zijn. Het is dan lastig (en niet zinvol) om jezelf dag in dag uit achter de laptop te dwingen, maar je moet wel weten wat je die dag wilt bereiken.
- Als je je normale bezigheden momenteel niet uit kunt voeren, zou je de tijd zinvol kunnen inzetten door met collega’s na te denken en plannen te maken voor de thema’s / problemen die steeds bleven liggen. Samen een deadline afspreken kan ook werken om weer in de actie te komen en stappen te zetten.
Ik wens je veel (thuis)werkgeluk!
Heb je zelf of als team ondersteuning nodig? Neem contact met me op voor vrijblijvend advies of een aanbod op maat.