De start van een nieuw jaar is vaak een mooi moment om even stil te staan, terug te blikken en de balans op te maken. Ga je met plezier naar je werk? Heb je nog energie als je thuis komt van je werk? Geeft je werk voldoening en heb je nog grip op je agenda en e-mail? Weet je waar je aan toe bent op het werk en heb je steun van collega’s en/of leidinggevende? Kun je op vrije dagen het werk loslaten en slaap je goed? Heb je het idee dat werk en privé lekker in balans zijn?

Als je bovenstaande vragen allemaal met ‘ja’ kunt beantwoorden, dan ben ik heel blij voor je: houden zo en lekker genieten van je werk! Als je meerdere vragen met ‘nee’ beantwoordt, nodig ik je uit om verder te lezen.

Wat kun je zelf doen? Een paar tips:

1. Zorg voor ontspanning

Weet van jezelf wat je ontspant en zorg zowel op je werk als thuis voor ontspanningsmomenten. Zo heb je meer kans dat je bij thuiskomst nog energie over hebt en niet elke avond uitgeblust bent. Op het werk kan het zijn dat je je pauzes overslaat met het idee ‘dan kan ik eerder naar huis’ (en doe je dat dan ook?) of omdat je de drukke koffietafel best vermoeiend vindt. Toch heb je ontspanningsmomenten nodig, dus kijk of je een alternatief kunt vinden. Denk aan een korte wandeling met 1 collega of misschien zelfs in je eentje. Of zoek een rustig hoekje om lekker met een tijdschrift of een schetsblok te gaan zitten of koop een bal en ga een potje voetballen. De vraag is: waarvan ontspan jij?

 2. Doe je werk met aandacht

Zit je in een kantoortuin of andere werkplek met veel indrukken, geluid, langslopende mensen? Wordt je vaak afgeleid door pingeltjes op je telefoon of computer of krijg je vaak telefoontjes? Doe je vaak 10 dingen tegelijk op het werk en doe je vragen van collega’s eerst? Onderzoek heeft aangetoond dat multi-tasken stiekem heel veel energie kost, omdat je aandacht steeds aan het switchen is. Het loont dus de moeite om je zelf te trainen 1 ding tegelijk te doen. Oké, dat kan niet altijd, maar wat kun je wel doen:

• Je kunt voor een klus die veel concentratie kost bijvoorbeeld op een rustige plek gaan zitten (of thuiswerken) & je collega’s vragen of zij de telefoon kunnen waarnemen.
• Zet alle pingeltjes van je telefoon en computer uit, zodat je niet steeds verleid wordt om tussendoor te kijken wie je aandacht vraagt. (Wist je dat die pingeltjes letterlijk verslavend zijn, omdat er een shotje dopamine aangemaakt wordt als je er een hoort? ‘Iemand heeft me nodig’ schreeuwt je lijf… voel maar eens wat er gebeurt)
• Beperk het bekijken van je e-mail tot maximaal drie keer per dag.
• Geef bij collega’s aan wanneer je niet gestoord wil worden.
• Klussen die je aandacht vragen, zoveel mogelijk op de ochtend inplannen: over het algemeen kun je je beter concentreren als je uitgerust bent. Als je de concentratieklus bewaart tot de middag, heb je kans dat je hoofd alweer vol/moe is.

 3. Neem tijd voor reflectie, om te dromen en te wensen

Plan wekelijks, maar zeker maandelijks tijd in om stil te staan bij de volgende vragen: Weet jij waar je het meeste energie uit haalt op je werk? Wat je veel voldoening geeft en wanneer je de tijd om je heen vergeet omdat je helemaal in de ‘flow’ zit? Wanneer je uitgedaagd wordt? Weet je ook nog waar je als kind blij van werd? En weet je nog wat je wensen en verlangens zijn? Hoe meer je dat alles helder hebt, hoe meer je weet wat voor jou belangrijk is. Een vraag die je kan helpen is: ‘Wat zou je doen als geld geen rol speelde? Welke keuzes zou je dan maken?’

 4.      Bepaal je eigen prioriteiten

Na de vorige stap kun je bepalen waar voor jou persoonlijk je prioriteiten liggen. Dit kun je ook voor je functie en je takenpakket doen. Waar je wellicht geneigd bent voorrang te geven aan wat anderen belangrijk vinden, of wat urgent is, krijg je meer grip op de zaak als je voor je zelf hebt uitgemaakt wat jij belangrijk vindt om (vandaag, deze week, maand of dit jaar) te bereiken.

Als je je prioriteiten hebt bepaald, schat je in hoeveel tijd het kost om daar mee bezig te zijn en kun je dat inplannen in je agenda.

Per dag of week maak je de balans op: als je je planning steeds niet afkrijgt, dan laat je je teveel afleiden door dingen die tussendoor komen of je wilt te veel op een dag. Dat betekent dus: realistischer inplannen.

 5. Luister naar je lichaam en emoties

Sta regelmatig stil bij hoe je je voelt. Je lichaam geeft vaak signalen af die informatie geven over wat we nodig hebben. Denk aan hoofdpijn als je te lang achter de computer hebt gezeten of buikpijn als we een spannend gesprek hebben. Deze signalen komen niet altijd uit, dus je neiging kan zijn om ze te negeren (‘dit komt nu niet uit, ik moet gewoon even doorbijten’). Op dat moment is je hoofd de baas: Jij hebt bepaald wat jij wilt bereiken en je lijf moet zich maar aanpassen. Dat kan best een keer, maar als je dat heel vaak doet, dan overvraag je jezelf. Je lichaam moet steeds heftiger signalen gaan afgeven, om te voorkomen dat jij ze negeert. Dus: voel je dat je moe bent: kijk of je kunt ontspannen/opladen. Als je boos bent, onderzoek wat er niet naar jou zin gaat en of je daar wat aan kunt doen. Heb je andere klachten: negeer ze niet, maar voel, luister en neem het serieus en pak het aan.

 6. Vraag!

Heb je onzekerheid op je werk, bijvoorbeeld over de koers van het bedrijf, over je eigen positie, over je takenpakket of over hoe je functioneert? Blijf er niet mee rondlopen en vraag om duidelijkheid, uitleg of feedback. Geef aan wat het met je doet dat je deze onzekerheid hebt en wat jij nodig hebt om goed te functioneren.

Probeer bovenstaande de komende weken eens uit. Met een beetje geluk kom je zo meer in balans, waardoor ook jij op de eerste vragen weer ‘ja’ kunt antwoorden. Merk je dat dit niet voldoende helpt, of het lukt je niet alleen? Neem dit dan serieus en denk niet “nog even volhouden, het gaat wel weer over”. Juist als je langere tijd signalen van stress, ontevredenheid of overbelasting negeert, put je jezelf uit. Het vervelende is dat dan je vermogen om te reflecteren ook afneemt en je eigen beoordelingsvermogen afneemt. Het wordt dan steeds moeilijker zelf iets aan je situatie te veranderen. Gun jezelf ondersteuning: Maak je situatie bespreekbaar met je partner, collega’s, je leidinggevende of een HR adviseur. Vraag eventueel een coachtraject of training aan.

Ik wens je veel werkplezier en energie!